Tijdelijke noodopvang asielzoekers

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Zie ook: www.coa.nl.

De gemeenteraad heeft op 8 maart 2022 ingestemd met de realisatie van een noodopvang in de evenementenhal Venray. De vergadering van de gemeenteraad is terug te kijken via het raadsinformatiesysteem. Op 4 oktober heeft de raad besloten de bestuursovereenkomst met het COA te verlengen tot 1 juli 2023. Ook die vergadering is te bekijken op het raadsinformatiesysteem.

Het COA heeft de evenementenhal ingericht en zorgt voor de exploitatie. De gemeente Venray ondersteunt dit proces. Zo hebben we bijvoorbeeld de vergunningen geregeld in nauwe afstemming met de Veiligheidsregio Limburg Noord. De afspraken over veiligheid, gezondheid en leefbaarheid zijn vastgelegd in een bestuursovereenkomst tussen de gemeente en het COA. De voorwaarden die de gemeenteraad heeft vastgesteld vormen de basis voor de bestuursovereenkomst.

Vluchtelingen zijn mensen die wegens oorlog of andere redenen vrezen voor hun leven en asiel aanvragen in ons land. Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra (azc’s). Zodra zij een verblijfstatus krijgen in Nederland worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland. Omdat de instroom van asielzoekers nu erg hoog is en de doorstroom van statushouders vanuit de azc’s naar woningen als gevolg van de krapte op de woningmarkt laag, heeft het COA te weinig opvangcapaciteit. Om toch aan de wettelijke taak te kunnen voldoen om iedereen die in Nederland asiel aanvraagt op te kunnen vangen, zijn daarom extra opvanglocaties nodig: de tijdelijke noodopvang.  

De reguliere opvanglocaties (asielzoekerscentra) zitten vol. Dit komt doordat er meer asielzoekers naar Nederland komen. De belangrijkste reden is echter het grote woningtekort in Nederland. Hierdoor zitten  veel statushouders (mensen met een verblijfsvergunning) in reguliere asielzoekerscentra die eigenlijk al moeten uitstromen naar woningen in gemeenten die er niet of onvoldoende zijn.

Het COA is druk bezig met het zoeken naar nieuwe opvanglocaties. Normaliter zijn dit trajecten die langere tijd duren. In de huidige situatie met acute behoefte aan opvangplaatsen doet het COA een beroep op alle gemeenten in Nederland om voor bepaalde tijd een aantal vluchtelingen opvang te bieden.

Voor elke opvanglocatie geldt: het COA spant zich in om tot een evenwichtige samenstelling van bewoners te komen, die bovendien past bij de locatie. De inrichting van de evenementenhal biedt weinig ruimte voor privacy. Dat maakt de hal minder geschikt voor gezinnen met kinderen. Daarom verblijven met name alleengaande mannen in de noodopvang in Oostrum. De huidige bewoners komen voornamelijk uit Syrië, Jemen en Turkije.

Oekraïense vluchtelingen vallen onder de nieuwe Europese Beschermingsregeling waarmee zij tot drie jaar kunnen verblijven in Nederland. Ze hoeven dus geen asiel aan te vragen. Maar ze mogen dat wel. Oekraïense vluchtelingen die asiel aanvragen, krijgen onderdak van het COA. Vluchtelingen uit Oekraïne die hier geen asiel aanvragen, worden opgevangen door het Rijk. Bekijk alle actuele informatie over de opvang van Oekraïners.

De gemeenteraad heeft ingestemd met de opvang van maximaal 350 asielzoekers.

De gemeente vindt de veiligheid zeer belangrijk. Daarom worden hierover aanvullende eisen opgenomen in de bestuursovereenkomst. Zoals bijvoorbeeld de extra inzet van straatcoaches.

Het COA is in principe verantwoordelijk voor de veiligheid op al haar locaties. Dit doet de organisatie in samenwerking met professionele beveiligers en straatcoaches. Tussen 8.00 uur en 22.00 uur zijn er medewerkers van het COA op de locatie aanwezig. Daarnaast zijn er 24 uur per dag, 7 dagen in de week beveiligers op de locatie. Waar nodig is er contact tussen het COA en de politie. De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente. De vluchtelingen krijgen begeleiding en voorlichting over onderwerpen zoals veiligheid maar ook omgangsvormen in Nederland.

Er is een omwonendenoverleg onder leiding van het COA. Dit overleg werd in het begin ook wel klankbordgroep genoemd. Het omwonendenoverleg bestaat uit een afvaardiging van de omliggende dorps- en wijkraden, de bedrijven en de maatschappelijke instellingen, waaronder de wijkraden Brukske en Antoniusveld, de dorpsraden Oostrum en Oirlo, buurtvereniging VDS, Synthese, OOZO (Ondernemers Oostrum), Kafra Housing, ROC Gilde, vrijwilligers, politie, het COA en de gemeente Venray.

Het COA stuurt de mensen na aankomst in Nederland naar (nood)opvanglocaties door. Daar verblijven ze in elk geval tot hun asielaanvraag in procedure wordt genomen. Afhankelijk van de ruimte die het COA heeft op reguliere opvanglocaties, gaan de asielzoekers als ze eenmaal in procedure zitten naar een regulier azc.

De opvang van asielzoekers in Nederland is op dit moment een behoorlijke puzzel als gevolg van de hoge instroom van vluchtelingen in Nederland: het aantal beschikbare opvangplaatsen in reguliere azc’s is minder dan wat nodig is. Bovendien loopt de doorstroom van statushouders uit azc’s naar woningen achter door het landelijke tekort aan woningen. Het COA streeft ernaar om alle asielzoekers die in procedure zitten uiteindelijk te huisvesten op reguliere locaties. Maar onder de huidige omstandigheden, is het mogelijk dat asielzoekers voordat ze in een reguliere azc komen, gedurende langere tijd moeten worden opgevangen op verschillende noodopvanglocaties.

De mensen die in de opvang verblijven, hebben dezelfde rechten en plichten als ieder ander in Nederland als het aan komt op bewegingsvrijheid. Ze mogen zich dus vrij bewegen in de gemeente. Het COA kent huisregels, bewoners krijgen deze in hun eigen taal uitgereikt. En ze krijgen uitleg over rechten, plichten en omgangsvormen in Nederland. De mensen zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van hun eigen leefomgeving. Leerplichtige kinderen volgen onderwijs.

Daarnaast hebben volwassenen gesprekken met onder meer de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en VluchtelingenWerk. Ze bereiden zich met programma’s en/of vrijwilligerswerk voor op hun toekomst. Dat kan zowel op als buiten de locatie zijn. Met organisaties en partijen in de omgeving zoeken we naar een zinvolle tijds- en dagbesteding. Asielzoekers mogen ook werken. Kijk op de website van het COA hoe het leven in een azc er uit ziet.

Na binnenkomst in Nederland worden alle asielzoekers geïdentificeerd en geregistreerd door de vreemdelingenpolitie en de IND. De Koninklijke Marechaussee onderzoekt eventuele documenten nader. De mensen ondergaan een coronatest, een tbc-controle en krijgen een medische intake. Ze krijgen allemaal een vaccinatie tegen COVID-19 aangeboden.

Ja, ze mogen bezoek ontvangen. Het COA kent een bezoekersregeling.

Het COA volgt op al haar locaties de richtlijn COVID-19 en de adviezen van de Rijksoverheid en het RIVM. Alle bewoners worden bij aankomst in Nederland getest op corona en krijgen dan het vaccinatieprogramma aangeboden. Wie toch besmet raakt, gaat in quarantaine. Daarvoor heeft het COA speciale quarantaine-locaties.

Alle bewoners krijgen, net als alle andere inwoners van ons land, een vaccinatie aangeboden. En net als ieder ander hebben ze de vrije keuze om deze wel of niet te nemen. In algemene zin kunnen we wel zeggen dat de vaccinatiebereidheid onder asielzoekers goed is.

Het COA heeft helaas geen gelegenheid tot het sorteren en distribueren van kleding en goederen op een tijdelijke opvanglocatie. U kunt kleding en goederen het beste brengen naar inzamelpunten, zoals van het Leger des Heils. Mocht er kleding of goederen nodig zijn voor de bewoners van de locatie, dan maakt het COA gebruik van bestaande contacten met verschillende organisaties. U leest meer hierover op de website van het COA.

Ja, dat kan zeker. In opvanglocaties voor asielzoekers zijn veel vrijwilligers actief. Voor de tijdelijke noodopvang in Oostrum is het COA in samenwerking met Match op zoek naar vrijwilligers. Heeft u interesse? Neem dan contact op met info@matchvoorvrijwilligers.nl of (0478) 51 69 95. Bellen kan van maandag t/m donderdag tussen 09:00 tot 12:00 uur.

Ja, dat is mogelijk. Met eigen initiatieven of vanuit organisaties, verenigingen en bedrijven kunnen activiteiten georganiseerd worden voor de tijdelijke noodopvang in Oostrum. Denk daarbij aan wandelen, sporten, samen koken, rondleiden door Venray – alles mag.

Wilt u op andere manier een bijdrage leveren? Of organiseert u een leuke activiteit in uw buurt en kunnen de bewoners van de tijdelijke noodopvang daarbij aansluiten? Bel of mail dan met de noodopvang via 06 – 25 74 42 13 of oostrum@coa.nl. Organiseert u een evenement, dan kan Synthese ondersteunen bij de organisatie.